Kompleks kościelny położony jest w środkowo-wschodniej części Krzczonowa, nieopodal ronda na niewielkim wzniesieniu pomiędzy ul. Leśną a doliną Bełzy. Na zachód od kościoła znajduje się plebania oraz budynek gospodarczy. Przed kompleksem usytuowany jest parking z wjazdem od ul. Leśnej.
Teren przykościelny (dawny cmentarz) obejmuje ogrodzoną murem działkę o powierzchni ok. 65 a, zbliżoną do prostokąta. W jego centralnej części znajduje się późnobarokowy Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W północno-zachodnim narożu terenu kościelnego znajduje się murowana kaplica przedpogrzebowa z dzwonnicą w neogotyckim stylu.
Rys. 1. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP – zima 2011 r., źródło: http://www.parafiakrzczonow.eu/
Na wschód od dzwonnicy znajduje się budynek dawnej kostnicy. W środkowej części muru zachodniego znajduje się murowany budynek bramy w stylu neogotyckim. W południowym odcinku muru ogrodzenia usytuowane są dwie kapliczki procesyjne, mające eklektyczny wystrój. W północno-wschodnim narożu ogrodzenia znajdują się kryte schody. W północno-zachodniej części zespołu na wprost kostnicy murowana z polnych kamieni kapliczka o formie groty. Zwieńczona jest wysokim krzyżem o konstrukcji kratownicowej, wykonanym z profili stalowych. Obok północno-zachodniego naroża kruchty ustawiony jest wysoki krzyż drewniany z belek sosnowych.
W okolicy i wewnątrz kompleksu kościelnego znajdują się drzewa, głównie lipy drobnolistne, klony polne oraz kasztanowce i świerki. Zieleń tworzy charakterystyczny wieniec zieleni przykościelnej. Alejki wewnętrzne były wykonane z asfaltu i betonu, jednak w 2006 roku ich nawierzchnię wymieniono na kostkę brukową.
Historia parafii
O początkach Parafii Krzczonów nie zachowały się żadne dokumenty. Nie ma żadnej wzmianki o jej założeniu ani erygowaniu, gdyż na przestrzeni wieków wiele dokumentów uległo zniszczeniu. Pierwszą wzmiankę o kościele w Krzczonowie odnotowuje się w 1429 roku. Ponieważ nie ma dokładnej daty utworzenia parafii, możliwe jest, że powstała ona między 1374 a 1452 rokiem.
Początki parafii, jak i kościoła należy odnosić do czasów, kiedy chrześcijaństwo obejmowało cały narody: polski oraz litewski – 1386 rok. Za panowania Jagiellonów powstawały nowe parafie – zapewne w tym czasie powstała parafia Krzczonów z małym drewnianym kościołem.
Od początku istnienia parafii były wytyczone jej granice. W skład parafii wchodziły następujące wsie: Krzczonów, Borzęcinek, Chmiel, Gierniak, Majdan Chmielowski, Majdan Policki, Lipniak, Olszanka, Piotrków, Policzyzna z Majdanem, Pustelnik, Sobieska Wola, Walentynów, Wolnica, Żuków i folwarki Tokary, Zakrzyże, Zaścieżki i Zastawie.
Do 1549 roku parafia należała do diecezji krakowskiej. Dnia 30 listopada 1549 roku biskup krakowski Samuel Maciejewski przyłączył Parafię Krzczonów do Zamku Królewskiego w Lublinie, inkorporując ją do dóbr królewskich i zgodnie z życzeniem Króla Zygmunta Augusta (który jest patronem parafii), połączył ją na zawsze z dobrami Zamku Lubelskiego.
Przy parafii istniała również szkoła prowadzona przez rektora (1603 rok). Utrzymywany był także szpital dla ubogich. Przebywało w nim początkowo 12 osób (1652 rok), z czasem zaś 6 (XVIII wiek) W aktach kościelnych Krzczonowa jest wzmianka, że kościół krzczonowski wraz z plebanią i aktami kościelnymi spłonął w czasie najazdu tatarskiego, prawdopodobnie w 1575 roku).
Według wielu współczesnych przekazów kościół murowany powstał po pożarze kościoła drewnianego w 1633 roku i był budowany przez 20 lat, aż do 1653 roku. Murowany budynek kościoła był jednonawowy, miał 30 m długości, 10 m szerokości. Od frontu wsparty był dwoma szkarpami. Wnętrze o sklepieniu beczkowym, było wykonane z kamienia. Podłoga była wykonana z drewna. Dach był kryty gontem.
Kościół w 1680 roku został odnowiony. Następnie został zniszczony przez pożar w 1685 roku i ponownie odbudowany w 1686 roku. Po następnym pożarze w 1776 roku, w latach 1776–1780 ks. Biskup Jan Leńczowski (ówczesny proboszcz) podejął się trudu gruntownego remontu kościoła. Odnowa była na tyle duża, że proboszcz uznał za stosowne dokonanie konsekracji kościoła. Uroczystości z tym związane odbyły się w dniach 24–30 maja 1780 roku. Następne remonty świątyni nastąpiły w 1800 roku, 1835 roku i w 1853 roku a w 1876 roku dokonano dużego remontu – rozebrano dwie szkarpy wspierające kościół od wejścia, wewnątrz kościoła wszystko co drewniane zostało zmienione, począwszy od podłogi, poprzez chór i okna, aż do sufitu i dachu . Ze starej budowy i stylu zostały tylko nienaruszone mury nawy i prezbiterium.
1 października 1929 roku utworzono parafię Chmiel, w 1956 roku parafię Sobieska Wola, w 1981 roku parafię Piotrków, a w 1995 roku parafię Żuków – czym pomniejszono pierwotną wielkość parafii Krzczonów. Parafia obecnie, jak i w czasach powstania posiadała stare, sięgające korzeniami XIII wieku wezwanie Wniebowzięcie NMP. Miejscowości należące do parafii: Boży Dar, Gierniak, Krzczonów I, II, III,Krzczonów Folwark, Krzczonów Skałka, Krzczonów Sołtysy, Krzczonów Wójtostwo, Nowiny Żukowskie, Olszanka, Walentynów, Zielona.
W 1809 roku ks. Jan Kanty-Lentowski zakłada nowy cmentarz parafialny (przy dzisiejszej ul. Partyzantów), który istnieje do dziś. W 1804 roku zostały ufundowane organy, a w 1908 roku – nowe 9-głosowe organy – ofiarowali je ks. Stachowicz i Paweł Skwarzyński. Organy zostały wybudowane przez Stafana Romańskiego. W tym czasie obok kościoła wybudowano neogotycką dzwonnicę. Następnie roku 1910 dokonano wymiany blachy dachowej na nową cynkowaną. Sprawiono nowy krzyż na sygnaturce i złoconą kulę.
Po zniszczeniach I wojny światowej za ks. Jana Bednarka dokonano remontu, ufundowano nowe dzwony (1925 rok) a w 1926 roku powiększono otwory okienne i założono witraże – trzy przy ołtarzu głównym (postaciowe) przedstawiają Matkę Boską, Serce Pana Jezusa i Świętą Teresę, pozostałe przedstawiają motywy roślinne. W latach 1927 – 1929 wykonano malaturę ścian i sufitów oraz wykonano nową posadzkę.
Po II wojnie światowej poszczególni proboszczowie, mimo trudności od władz komunistycznych dbali o dobrą kondycję kościoła, terenu przykościelnego, budynków parafialnych i cmentarza. W latach 70-tych przy pomocy parafian odnowiono w kościele malaturę ścian i sufitów, co było zasługą ks. proboszcza Andrzeja Tokarzewskiego, który kontynuował rozpoczętą przez ks. Longina Ziarko budowę nowej plebanii.
Ks. Marek Goch w latach 1997 – 1999 przeprowadził kapitalny remont dachu na kościele – nastąpiła wymiana pokrycia dachowego na czerwoną blachę. Po pożarze dzwonnicy w 2000 roku, ks. Józef Cwener wyremontował ją, wraz z zabytkowymi dzwonami.
Następny z proboszczów, ks. Jarosław Wójcik korzystając z pomocy parafian zarządził odnowienie tynki na kościele, na dzwonnicy, bramie, ułożenie odwodnienia i kostki brukowej wokół kościoła, a także rozbiórkę starych budynków gospodarcze i budowę nowych.
W roku 2010 ks. Tadeusz Walczuk wyremontował ogrodzenie wokół kościoła: na daszkach wymieniono uszkodzoną dachówkę. Przeprowadzono także remont dachu na plebani, pokrywając ją blachą trapezową. Wykonując wszystkie prace przy kościele, plebani czy na cmentarzu – proboszczowie i wikariusze ostatnich lat, starali się dobrze spełniać wszystkie obowiązki duszpasterskie – służąc ludziom i parafii.
Źródło: http://www.parafiakrzczonow.eu/